کد مطلب:68580 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:361

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله نگاهی به سمت راست و چپ جمعیت نمودند و منتظر شدند تا همه ی مردم در مقابل منبر اجتماع كنند. سپس سخنرانی تاریخی و آخرین خطابه ی رسمی خود برای جهانیان را آغاز كردند. با در نظر گرفتن این شكل خاص از سخنرانی كه دو نفر بر فراز منبر در حال قیام دیده می شوند به استقبال سخنان حضرت می رویم كه حدود یك ساعت طول كشیده و در یازده بخش قابل ترسیم است:

[صفحه 13]

پیامبر صلی اللَّه علیه و آله در بخش آغازین سخن به حمد و ثنای الهی پرداختند و صفات قدرت و رحمت خداوند را ذكر فرمودند، و به بندگی خود در مقابل ذات الهی شهادت دادند.

در بخش دوم، حضرت سخن را متوجه مطلب اصلی نمودند و تصریح كردند كه باید فرمان مهمی درباره ی علی بن ابی طالب علیه السلام ابلاغ كنم، و اگر این پیام را نرسانم رسالت الهی را نرسانده ام و ترس از عذاب او دارم.

در سومین بخش، امامت دوازده امام علیهم السلام را تا آخرین روز دنیا اعلام نمودند تا همه ی طمعها یكباره قطع شود. از نكات مهم در سخنرانی حضرت، اشاره به عمومیت ولایت آنان بر همه ی انسانها در طول زمانها و در همه ی مكانها و نفوذ كلماتشان در جمیع امور بود، و نیابت تام ائمه علیهم السلام را از خدا و رسول در حلال و حرام و جمیع اختیارات اعلام فرمودند.

برای آنكه هرگونه ابهامی از بین برود و دست منافقین از هر جهت بسته باشد، در بخش چهارم خطبه، پیامبر صلی اللَّه علیه و آله با دستهای مبارك بازوان امیرالمؤمنین علیه السلام را گرفتند و آنحضرت را از جا بلند كردند تا حدی كه پاهای آنحضرت محاذی زانوان پیامبر صلی اللَّه علیه و آله قرار گرفت. در این حال فرمودند: «مَن كُنتُ مَولاهُ فَهذا علیّ مَولاه، اللهمَّ والِ مَن والاهُ وَ عادِ مَن عاداهُ وَانْصُر مَن نَصَرَه و اخْذُل مَن خَذَلَه»: «هر كس من نسبت به او از خودش صاحب اختیارتر بوده ام این علی هم نسبت به او صاحب اختیارتر است. خدایا دوست بدار هر كس علی را دوست بدارد، و دشمن بدار هر كس او را دشمن بدارد، و یاری كن هر كس او را یاری كند، و خوار كن هر كس او را خوار كند». سپس كمال دین و تمام نعمت را با ولایت ائمه علیهم السلام اعلام فرمودند و بعد از آن خدا و ملائكه و مردم را بر ابلاغ این رسالت شاهد گرفتند.

[صفحه 14]

در بخش پنجم حضرت صریحاً فرمودند: «هر كس از ولایت ائمه علیهم السلام سرباز زند اعمال نیكش سقوط می كند و در جهنم خواهد بود». بعد از آن شمه ای از فضائل امیرالمؤمنین علیه السلام را متذكر شدند.

مرحله ششم از سخنان پیامبر صلی اللَّه علیه و آله جنبه ی غضب الهی را نمودار كرد. حضرت با تلاوت آیات عذاب و لعن از قرآن فرمودند: «منظور از این آیات عده ای از اصحاب من هستند كه مأمور به چشم پوشی از آنان هستم، ولی بدانند كه خداوند ما را بر معاندین و مخالفین و خائنین و مقصرین حجت قرار داده، و چشم پوشی از آنان در دنیا مانع از عذاب آخرت نیست».

سپس به امامانِ گمراهی كه مردم را به جهنم می كشانند اشاره كرده فرمودند: «من از همه ی آنان بیزارم». اشاره ای رمزی هم به «اصحاب صحیفه ی ملعونه» داشتند و تصریح كردند كه بعد از من مقام امامت را غصب می كنند و سپس غاصبین را لعنت كردند.

در بخش هفتم، حضرت تكیه ی سخن را بر اثراتِ ولایت و محبت اهل بیت علیهم السلام قرار دادند و فرمودند: «اصحاب صراط مستقیم در سوره ی حمد شیعیان اهل بیت علیهم السلام هستند».

سپس آیاتی از قرآن درباره ی اهل بهشت تلاوت كردند و آنها را به شیعیان و پیروان آل محمد علیهم السلام تفسیر فرمودند. آیاتی هم درباره ی اهل جهنم تلاوت نمودند و آنها را به دشمنان آل محمد علیهم السلام معنی كردند.

در بخش هشتم مطالبی اساسی درباره ی حضرت بقیة اللَّه الاعظم حجة بن الحسن المهدی ارواحنافداه فرمودند و به اوصاف و شئون خاص حضرتش اشاره كردند، و آینده ای پر از عدل و داد به دست امام زمان عجل اللَّه فرجه را به جهانیان مژده دادند.

در بخش نهم فرمودند: «پس از اتمام خطابه شما را به بیعت با خودم و سپس بیعت با علی بن ابی طالب دعوت می كنم. پشتوانه ی این بیعت آن است كه من با خداوند بیعت

[صفحه 15]

كرده ام، و علی هم با من بیعت نموده است. پس این بیعتی كه از شما می گیرم از طرف خداوند و بیعت با حقتعالی است».

در دهمین بخش، درباره ی احكام الهی سخن گفتند كه مقصود بیانِ چند پایه ی مهم عقیدتی بود. از جمله آنكه چون بیان همه ی حلالها و حرامها توسط من امكان ندارد با بیعتی كه از شما درباره ی ائمه علیهم السلام می گیرم حلال و حرام را تا روز قیامت بیان كرده ام. دیگر اینكه بالاترین امر به معروف و نهی از منكر،تبلیغ پیام غدیر درباره ی امامان علیهم السلام و امر به اطاعت از ایشان و نهی از مخالفتشان است.

در آخرین مرحله ی خطابه، بیعتِ لسانی انجام شد. حضرت با توجه به آن جمعیت انبوه و شرائط غیرعادی زمان و مكان و عدم امكان بیعت با دست برای همه ی مردم،فرمودند: «خداوند دستور داده تا قبل از بیعت با دست، از زبانهای شما اقرار بگیرم». سپس مطلبی را كه می بایست همه ی مردم به آن اقرار می كردند تعیین كردند كه خلاصه ی آن اطاعت از دوازده امام علیهم السلام و عهد و پیمان بر عدم تغییر و تبدیل و بر رساندن پیام غدیر به نسلهای آینده و غائبان از غدیر بود.در ضمن بیعت با دست هم حساب می شد زیرا حضرت فرمودند: «بگوئید با جان و زبان و دستمان بیعت می كنیم».

صفحه 13، 14، 15.